zo 08.09.24
De radicale knusheid van Side-Show
Zo makkelijk als het is om binnen te komen, zo moeilijk is het om weer weg te gaan. De expliciet toegankelijke voorstelling Permit, oh permit my soul to rebel van de compagnie Side-Show maakt van de theaterzaal een knus landschap waar je als toeschouwer op je eigen tempo binnen dwarrelt. Na een even spannende als rustgevende voorstelling, bepaalt een aangekondigd confettischot het einde. Toch voelt dit niet als een dringende oproep om de zaal te verlaten; enkele toeschouwers lopen nog graag eens over de scène terwijl de zaal leegloopt. De show is misschien gedaan, maar de beleving zindert na.
Door Ella Meeusen; Mayte Martin Diaz
‘Door extra aandacht te hebben voor iemand, wordt niets weggenomen van iemand anders.’
De radicale knusheid van Permit zit vervat in de scenografie, die bestaat uit honderd kussens, confettisneeuw en een grote cirkel van doorzichtige gordijnen. Dit landschap is niet zomaar een achtergrond waartegen het circusfeest zich afspeelt: zo worden de kussens worden op allerlei manieren betrokken in het spel. Het is ook niet verwonderlijk dat net een circusvoorstelling zo serieus met zijn ‘props’ omgaat, want wat is een jongleur zonder zijn ballen? Binnen theater worden scenische objecten nog al te vaak als secundair gezien: als passieve onderdelen van een decor dat vooral het spel moet sieren. Side-Show liet zich daarentegen leiden door de inspiratie die de kussens hen gaven: die impuls was zelfs zo groot dat ze hem hebben moeten terugschroeven. Kussens zijn in zekere zin ook iets heiligs, een veilige haven van veren. Daarom kozen ze ervoor om de circusacts niet met kussens uit te voeren, uit respect voor wat dit voorwerp betekent. Hun eerbied voor de rijkheid en integriteit van objecten siert de makers van Permit en is heerlijk voelbaar in de voorstelling.
De algemene tactiliteit en materialiteit van alle voorwerpen is voor Aline en Quintijn, de oprichters van Side-Show, ook om een andere reden belangrijk. Het decor en de voorwerpen worden doelbewust ingezet voor de relaxed performance die ze willen creëren. Allemaal zijn ze transparant, poreus, licht en luchtig. Ze maakten Permit prikkelarm spectaculair met het doel de toegankelijkheid te vergroten voor toeschouwers met hooggevoeligheid, autisme, ADHD of andere ‘neurodivergenties’. Publiek en acteurs delen dezelfde ondergrond zodat slechtziende toeschouwers de vibratie kunnen voelen. De acteurs stellen zichzelf voor en alle acts worden aangekondigd zodat de voorstelling voorspelbaar is. Permit bewijst dat er geen lichtflitsen en luide muziek nodig zijn om een rijke theaterervaring te creëren. Door extra aandacht te hebben voor iemand, wordt niets weggenomen van iemand anders.
De compagnie Side-Show is een pionier op het vlak van neurodiverse inclusieve performances in België. Tijdens het maken en opvoeren van Permit ontdekten ze steeds meer dat iedereen verantwoordelijkheid draagt om inclusieve performances te realiseren. Cultuurcentra en theaterhuizen hebben een belangrijke rol om doelgroepen aan te trekken en om een inclusieve en veilige omgeving te creëren. Side-Show hoopt deze tools ook door te geven en te verspreiden daar waar ze de voorstelling spelen. De zoon van Aline en Quintijn heeft zelf Tourette en bevindt zich op het autismespectrum. Het feit dat ze hun voorstellingen niet met hun eigen zoon konden delen, was de aanleiding voor het onderzoeken van relaxed performances. ‘Hij heeft Permit met zijn woongroep kunnen zien en het werkte echt heel goed. Dit traject (van relaxed performances) heeft ons onze zingeving als kunstenaars teruggegeven’
Wil je hier graag meer over lezen? Mayte en Ella schrijven nog een uitgebreid artikel over relaxed performances en de rol van objecten in deze voorstelling voor het TheaterFestival Magazine dat binnen een maand gepubliceerd wordt.